نقش پادگفتمان‌ها در تحلیل گفتمانی سوره کهف (واکاوی داستان‌هاییاران غار و خضر و موسی)

یک گفتمان با نظام‌هایی از نشانه‌هاومفاهیم، عناصری پنهان را در درون خود می‌پروراند که در یک بافت کلی، با نشانه‌های نظام‌مند، مفاهیم جدید را تولید می‌کند. این عناصر همواره درجهت القای پیام‌های متن و باورپذیرکردن گفتمان برای مخاطبان و حتی در مواردی، برانگیختگی نیرومند عواطف آنان متناسب با باورهای ایدئولوژیک و سنت‌های اجتماعی، گام برمی‌دارند. ازجمله این عناصر مهم، پادگفتمان‌هایا هاله‌های گفتمانی است که با حضور در دل یک گفتمان، آن را حمایت می‌کنند تا به این ترتیب، گفتمان در امر مجاب‌سازی و توجیه‌پذیربودن موجه جلوه کند.با تأمل در متون ادبی و دینی و ازجمله قرآن که دربردارندۀ شگردهای مهم زبان‌شناسی و بلاغی و نشانه‌ای است، می‌توان دریافت در این متن، پادگفتمان‌هاهمچونچترهای حمایتی ازطرف گفته‌پرداز مقتدر این اثر به مخاطبان یاری می‌رسانند تا بسیاری از آموزه‌های اساسی و مفاهیم ارزشی منظومه‌گفتمانی را در فضاهایی درونی‌شده، بهتر و بیشتر دریابند. برای نشان‌دادن چنین ویژگی‌ در قرآن، در این پژوهش، پادگفتمان‌هادرسورهکهفتحلیل و تبیین می‌شوند. روش تحقیق، تحلیل محتوا، براساس ویژگی‌های اصلی پادگفتمان‌هاست. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که این سوره مشتمل بر برخی از ویژگی‌های معنایی پادگفتمان ازقبیل عینیت‌سازی ازطریق گسترش گفتمان و داستان‌پردازی، ارجاع محوری، برجسته‌سازی با کهن‌الگو، خرق عادت و تمثیل و به‌کارگیری مناسب و شایسته پادهایی ازقبیل پادهای ناظرساز، مؤلفه‌ای و... است.